Το νερό εμφανίζει τέσσερεις σημαντικές ιδιότητες που συμβάλλουν στην εκδήλωση της ζωής:

Συνοχή: Τα μόρια στο νερό παραμένουν σε στενή επαφή μεταξύ τους, λόγω δεσμών υδρογόνου. Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται συνοχή. Εξ΄ αιτίας αυτού, το νερό μπορεί και κατανικά την βαρύτητα μέσα στο δίκτυο υδραγωγών αγγείων των δέντρων και φτάνει στις «φλέβες» των φυλλωμάτων επιτρέποντας έτσι τη φωτοσύνθεση (παραγωγή γλυκόζης από διοξείδιο του άνθρακα και νερό με την ηλιακή ακτινοβολία) απελευθερώνοντας οξυγόνο.

Θερμορρυθμιστική ικανότητα: Το νερό ρυθμίζει τη θερμοκρασία, είτε απορροφώντας είτε απελευθερώνοντας θερμότητα. Λειτουργεί ως αποθήκη θερμότητας, επειδή μπορεί και απορροφά ή ελευθερώνει μεγάλες ποσότητες θερμότητας, με μικρή μεταβολή της δικής του θερμοκρασίας.

Εξάτμιση & ψύξη: Καθώς εξατμίζεται το νερό, η επιφάνειά του ψύχεται (εάν φυσήξετε το ιδρωμένο σας χέρι, θα νοιώσετε το σημείο εκείνο πιό κρύο). Η ψύξη μέσω εξάτμισης συμβάλλει στη σταθερότητα της θερμοκρασίας. Λόγου χάρη, η εξάτμιση του νερού από τα φύλα ενός φυτού βοηθά στην προφύλαξη των ιστών του από την υπερβολική έκθεση στον ήλιο. Ανάλογα, η εξάτμιση του ιδρώτα από το δέρμα μειώνει τη θερμοκρασία του σώματος και το προφυλάσσει από την υπερβολική θέρμανση τις ζεστές ημέρες, ή κατά τη διάρκεια μίας έντονης σωματικής προσπάθειας.

Ο πάγος επιπλέει: Το νερό είναι μία από τις λίγες ουσίες που έχουν μικρότερη πυκνότητα όταν βρίσκεται σε στερεά μορφή (λόγω και πάλι των δεσμών υδρογόνου μεταξύ των μορίων του). Με άλλα λόγια ο πάγος επιπλέει. Η ιδιότητα αυτή είναι σημαντική για τη ζωή στη Γη. Αν ο πάγος βυθιζόταν, τότε όλες οι λίμνες και οι ωκεανοί θα πάγωναν και τελικά θα στερεοποιούνταν, με συνέπεια να είναι αδύνατη η ζωή. Ακόμη και κατά τις ζεστές περιόδους, οι παγωμένοι ωκεανοί θα έλοιωναν μόλις λίγα εκατοστά.

Ο διαλύτης της ζωής: Ένα υγρό το οποίο περιέχει ένα εντελώς ομοιογενές μείγμα ενός ή περισσότερων ουσιών ονομάζεται διάλυμα. Υδατικό, ονομάζεται το διάλυμα στο οποίο ο διαλύτης είναι το νερό. Αν και το νερό δεν είναι καθολικός διαλύτης, ωστόσο οι διαλυτικές του ικανότητες είναι ευρύτατες. Υδατοδιαλυτές είναι ουσίες όπως τα σάκχαρα, οι πρωτεΐνες με ιοντικές ή πολικές περιοχές, το αίμα, οι χυμοί των φρούτων. Το ενδοκυττάριο υγρό περιέχει νερό μέσα στο οποίo βρίσκονται διαλυμένες πολλές ενώσεις. Το νερό είναι πράγματι ο διαλύτης της έμβιας ζωής.

Εντός της σπηλιάς

Κανονικά, το σώμα δροσίζεται ανοίγοντας πόρους στο δέρμα και απελευθερώνοντας νερό και άλατα. Καθώς το νερό εξατμίζεται, μεταφέρει τη θερμότητα του σώματος στον αέρα. Ο ρυθμός με τον οποίο εξατμίζεται το νερό -ή σε αυτήν την περίπτωση, ο ιδρώτας- εξαρτάται από το πόσο νερό υπάρχει ήδη στον αέρα. Τις ξηρές μέρες, ο ιδρώτας εξατμίζεται γρήγορα, πράγμα που σημαίνει ότι απομακρύνει τη θερμότητα πιο γρήγορα. Τις ημέρες με υγρασία, όταν ο αέρας είναι ήδη κορεσμένος με νερό και ο ιδρώτας εξατμίζεται πιο αργά.

Στις περισσότερες σπηλιές, η υγρασία βρίσκεται κοντά στο 100%. Σε μία τέτοια κατάσταση, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, το σώμα θα θερμανθεί με αποτέλεσμα την αφυδάτωση, την απώλεια αλάτων και άλλων χημικών ουσιών. Αυτό έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία με αποτέλεσμα, το σώμα εξαντλείται και οι θερμικές κράμπες και οι θερμοπληξίες μπορεί να χτυπήσουν αμέσως. Έτσι, ανεξάρτητα από την εξωτερική θερμοκρασία, η θερμοκρασία που νιώθουμε στην πραγματικότητα εξαρτάται και από την υγρασία.

Όταν η ατμόσφαιρα γύρω μας έχει 100% υγρασία, σημαίνει ότι ο αέρας δεν μπορεί να δεχθεί επιπλέον υγρασία, συνεπώς όταν το σώμα μας αυξάνει την θερμότητα που έχει, λόγω της έντονης δραστηριότητας χωρίς να μπορεί να την αποβάλλει, αυτό μας καθιστά ευάλωτους σε εξάντληση και θερμοπληξία. Τότε η μόνη λύση για να ξεπεράσουμε αυτό το πρόβλημα, είναι η συνεχής λήψη μικρών ποσοτήτων υγρών μαζί με συχνές παύσεις για ξεκούραση.

Πηγές: Pearson Education, Inc. "Biology", MIT School of Engineering