Στις γραμμές που ακολουθούν παραθέτουμε τα σημαντικότερα σημεία από το κεφάλαιο «Οργάνωση σπηλαιολογικών αποστολών» του εγκολπίου σπηλαιολογίας του ΣΠΕΛΕΟ.

Υπάρχουν χιλιάδες καταγεγγραμένα σπήλαια στην Ελλάδα. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά που είναι ακόμα άγνωστα και ανεξερεύνητα. Ακολουθεί μια σύντομη περίληψη από το εγχειρίδιο του ΣΠΕΛΕΟ για το παραπάνω θέμα.

 

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΣΠΗΛΑΙΑ

Πληροφορίες για γνωστά και άγνωστα αποκτώνται:
  • Από τα αρχεία σπηλαιολογικών, ορειβατικών και άλλων Συλλόγων καθώς και της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας.
  • Από σχετικά περιοδικά, βιβλία και άλλα έντυπα (“Κορφές”, “Τα βουνά”, “Δελτίον της ΕΣΕ”, “Τα Ελληνικά Σπήλαια”, “Τα βουνά της Αττικής”).
  • Από γνωστούς και τυχαία άτομα, προφορικά.
  • Από συζητήσεις επί τόπου με τους κατοίκους για άλλα σπήλαια στην περιοχή που ήδη πραγματοποιείται αποστολή.
  • Από αιτήσεις κοινοτήτων και ιδιωτών.
  • Από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
  • Από συνέδρια, ημερίδες, προβολές κλπ.
  • Από παρατήρηση της περιοχής (μεγάλες κλειστές λεκάνες, δολίνες, ρήγματα, μεγάλες πηγές, γλυφάδες, άχνισμα, ασυνήθιστα δέντρα).
  • Από μελέτη γεωλογικών χαρτών.
 

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ

Γίνεται από το Δ.Σ. ή από μέλη (με γνώση του Δ.Σ.) και περιλαμβάνει:

  • Επιλογή σπηλαίου.
  • Καθορισμό ημερομηνίας (τουλάχιστον πριν ένα μήνα)
  • Καθορισμό στόχου (πρώτη εξερεύνηση, συνέχιση εξερεύνησης, χαρτογράφηση, φωτογράφηση, βιντεοσκόπηση, κατάδυση, εκπαίδευση, έρευνα για νερό, καθαρισμός, αυτοψία, παρατηρήσεις και δειγματοληψίες γεωλογικές, αρχαιολογικές, βιολογικές, κλιματολογικές, υδρολογικές κλπ.)
  • Δηλώσεις συμμετοχής. Επιλογή ατόμων.
 

ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ

Η διάρκεια των αποστολών διαφέρει. Μπορεί να είναι μονοήμερες ή και μέχρι μερικών εβδομάδων. Επίσης, ο χρόνος παραμονής μέσα σε σπήλαιο μπορεί να είναι από λίγες ώρες μέχρι και 20-30 ώρες (χωρίς διανυκτέρευση).

 

ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΤΟΜΩΝ

Απαράβατος κανόνας στη σπηλαιολόγια είναι ο ελάχιστος αριθμός ατόμων σε μία εξερεύνηση ή επίσκεψη σπηλαίου. Για λόγους ασφαλείας οι συμμετέχοντες θα πρέπει να είναι τουλάχιστον τρεις. Επίσης, σημαντικός είναι και ο μέγιστος αριθμός ατόμων καθώς σε κάποια σπήλαια υπάρχουν αρκετές δυσκολίες όπως μεγάλες καταβάσεις ή πολλά στενά και δύσκολα περάσματα, κίνδυνος ατυχήματος από πτώση πέτρας, οπότε ο συνολικός αριθμός των ατόμων πρέπει να είναι περιορισμένος.

 

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΟΛΥΗΜΕΡΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΣΕ ΑΝΕΞΕΡΕΥΝΗΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ

  • Επικοινωνία με την κοινότητα (τηλεφωνικά ή και με έγγραφο του Δ.Σ.) για ενημέρωση κοινότητας και εξασφάλιση οδηγού. Μπορεί να ζητηθεί φιλοξενία ή και αποζημίωση του συλλόγου και των μελών.
  • Απόκτηση άδειας από την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας.
  • Δανεισμός υλικών από το εφορείο του συλλόγου.
  • Αναχώρηση και άφιξη στην κοινότητα.
  • Επαφή με την τοπική αυτοδιοίκηση και τους κατοίκους. Επίδειξη άδειας. Εξοικείωση για να διαλυθεί η δυσπιστία. Διευκρίνιση ότι η εξερεύνηση μπορεί να είναι πολύωρη. Συνεννόηση με τον οδηγό.
  • Κατασκήνωση ή φιλοξενία.
  • Πορεία μαζί με τον οδηγό μέχρι την είσοδο του σπηλαίου και μεταφορά φορτίων (μπορεί να χρειασθούν και ζώα).
  • Σημάδεμα του μονοπατιού με μπογιά αν το σπήλαιο είναι δυσεύρετο. Σήμανση της θέσης του σπηλαίου στο χάρτη.
  • Ετοιμασία κοινών σπηλαιολογικών υλικών και εφοδίων (νερό, λίγα τρόφιμα, ασετιλίνη, μπαταρίες, φαρμακείο) για το σπήλαιο.
  • Ατομική ετοιμασία.
  • Είσοδος στο σπήλαιο –αρμάτωμα.
  • Μεταφορά σάκων.
  • Εξερεύνηση.
  • Φωτογράφηση. Βιντεοσκόπηση.
  • Χαρτογράφηση.
  • Παρατηρήσεις – δειγματοληψίες.
  • Έξοδος των ατόμων με την ίδια σειρά που μπήκαν και ξαρμάτωμα.
  • Συγκέντρωση και καταμέτρηση υλικών.
  • Επιστροφή στην κατασκήνωση. Φαγητό. Ύπνος.
  • Διάλυση κατασκήνωσης.
  • Προφορική ενημέρωση των κατοίκων.
  • Επιστροφή στην πόλη.
  • Καταμερισμών δαπανών μεταξύ των μελών της αποστολής.
  • Πλύσιμο κοινών υλικών και μεταφορικών μέσων.
  • Παράδοση υλικών στο σύλλογο. Αντικατάσταση χαμένων και επισκευή φθαρμένων υλικών.
  • Αποτύπωση του χάρτη.
  • Εμφάνιση φωτογραφιών.
  • Σύνταξη έκθεσης – αναφοράς (κείμενο, χάρτης, φωτογραφίες), υποβολή στο αρχείο του συλλόγου. Παράδοση αντίγραφου της έκθεσης στην Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας και στην κοινότητα. Κοινοποίηση σε σχετικούς συλλόγους και αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες.
  • Προβολή της αποστολής σε ειδικά περιοδικά και έντυπα, σε εκδηλώσεις και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
 

ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ ΣΕ ΜΕΓΑΛΑ ΣΠΗΛΑΙΑ

Συχνά χρειάζεται διαβίωση μέσα στο σπήλαιο (ύπνος, κανονικά γεύματα κ.λ.π.). Σε τέτοιες αποστολές σχηματίζονται ομάδες με συγκεκριμένο έργο οι οποίες μπαίνουν διαδοχικά (π.χ. ομάδα αρματώματος, χαρτογράφησης, μεταφοράς καταδυτικών υλικών, σπηλαιοκατάδυσης, βιντεοσκόπησης, μεταφοράς προς τα έξω των καταδυτικών υλικών, ξαρματώματος κ.λ.π.). Ένα άτομο μπορεί να πάρει μέρος σε πολλές ομάδες.

 

Η κατασκήνωση πρέπει να είναι στο πιο κατάλληλο και κοντινό χώρο στο σπήλαιο.